Z powodu wycinki lasów tropikalnych pod plantacje kawy i herbaty oraz polowań, makaki wanderu są jednym z najrzadszych i najbardziej zagrożonych gatunków makaków na świecie. Obecnie, w naturze żyje ok. 2500-3000 osobników.
Dzięki bardzo charakterystycznej, szarej grzywie wokół twarzy i kępce sierści na końcówce ogona, makak wanderu przypomina samca lwa. Zwierzęta te żyją w grupach rodzinnych do 30 osobników. W przeciwieństwie do innych makaków, większość czasu spędzają na drzewach. Choć są wszystkożerne, preferują zjadanie owoców, kwiatów, nasion i liści.
Do porozumiewania się w stadzie makaki te używają głośnej wokalizy oraz języka ciała np. grymasów twarzy, czy odpowiedniej postawy ciała.